Neurofeedback – „całkowicie bezpieczny”, „nieinwazyjny”, „dostępny dla każdego” takie oraz wiele innych informacji możemy odnaleźć na temat tej metody. Należy zaznaczyć, że tak jak w każdej metodzie terapeutycznej, tak i podczas stosowania Neurofeedbacku mogą wystąpić skutki uboczne, a co za tym idzie możemy wymienić listę przeciwwskazań do tego typu terapii.
Neurofeedback często porównywany jest do sportu, ponieważ pomaga nam dbać o zdrowie, uczy nas cierpliwości i samoregulacji. Jednak, aby Neurofeedback i sport niosły za sobą pozytywne korzyści musimy spełnić kilka warunków:
- Systematyczność, ponieważ trening i terapia to proces, który trwa w czasie.
- Umiar, należy pamiętać, że nadmierne ćwiczenia mogą prowadzić do przetrenowania, a w efekcie być szkodliwe zarówno dla mięśni, jak i komórek nerwowych;
- Terapeuta, który posiada odpowiednie kompetencje i motywację do rozwoju. Bezpieczeństwo i pozytywne efekty gwarantuje trening pod okiem zaangażowanego specjalisty;
- Wykonanie procedury diagnostycznej tj. wywiad, obserwacja oraz wykonanie odpowiednich badań np. QEEG w celu doboru indywidualnego protokołu z uwzględnieniem potrzeb i możliwości pacjenta;
- Motywacja klienta, stanowi niezbędny element sukcesu terapeutycznego;
Biofeedback należy do metod biologicznych, a istota jego działania opiera się na działaniu pętli sprzężenia zwrotnego. Tego typu metody uznawane są za całkowicie bezpieczne, a dodatkowo mające korzystny wpływ na nasze zdrowie psychiczne oraz fizyczne. Podczas terapii Neurofeedback mogą czasami wystąpić łagodne skutki uboczne tj. uczucie zmęczenia, pobudzenia, ból głowy, trudności z zasypianiem. Efekty te mogą wynikać ze zbyt długo trwającej sesji treningowej i zazwyczaj zanikają zaraz po skończonej terapii. Ważne jest, aby klient mówił o wszystkich odczuciach terapeucie, dzięki czemu ma on możliwość modyfikacji protokołów treningowych, co wpłynie pozytywnie na efekty terapii.
W przypadku padaczek wrażliwych na fotostymulację i hiperwentylację ważne jest zachowanie szczególnych środków ostrożności oraz stały kontakt z lekarzem neurologiem. W przypadku innych zaburzeń tj. schizofrenia, depresja dwubiegunowa również bardzo ważna jest współpraca z innymi specjalistami oraz doświadczenie kliniczne terapeuty. Przed rozpoczęciem terapii Neurofeedback należy ustabilizować dolegliwości np. przy pomocy farmakoterapii lub też innych metod terapii. Nie prowadzimy sesji terapeutycznych w stanie manii, czy też w stanie silnego pobudzenia psychicznego.
EEG biofeedback można prowadzić zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Ograniczenia wynikają z indywidualnych możliwości klienta do zrozumienia ogólnych zasad działania
i celów terapii, dlatego też zdarza się, że Neurofeedbacku nie będzie można przeprowadzić u niektórych dzieci (głównie poniżej 5 roku życia) oraz u osób z tzw. problemami behawioralnymi i niskim IQ.
Badania naukowe wskazują, że EEG biofeedback może wywoływać tzw. efekt odbicia, czyli przykładowo protokół treningowy zastosowany w celu relaksacji może po pewnym czasie skutkować podwyższonym poziomem pobudzenia, zwiększoną świadomością sensoryczną i zwiększoną czujnością. Efekt ten jest zazwyczaj przejściowy i zanika po krótkim czasie.
Kluczowym aspektem, jak już wspomniano wcześniej, jest zaangażowanie i motywacja klienta, a więc negatywny stosunek oraz brak chęci do współpracy jest jednym z istotniejszych przeciwskazań do terapii Neurofeedback. Zdarza się, że terapia ta jest nieprzyjemnym lub też trudnym doświadczeniem dla klienta. W takiej sytuacji należy zweryfikować protokół treningowy, przeprowadzić psychoedukację lub zaprzestać treningów. Podobnie jest, kiedy klient i terapeuta nie rejestrują postępów terapeutycznych. Niektóre osoby mogą nie być w stanie nauczyć się „jak pracować” podczas terapii EEG biofeedback, co wynika z ich własnych blokad (np. emocjonalnych) lub też z braku odpowiedniego zrozumienia zasad działania omawianej terapii.
Inne przeciwwskazania opisane w literaturze:
– ostra faza udaru mózgu;
– poważne zaburzenia rytmu serca;
– przepuklina przeponowa;
– ostry stan zapalny;
– problemy z oczami;
– brak zgody lekarza prowadzącego np. neurologa;
– implanty czaszki, które mogą zaburzyć odczyt fal mózgowych;
– blizny, zmiany skórne w obrębie głowy.
